Laatste dagen in Myanmar.

Dag 11 Donderdag 9 januari 2020

Veel te vroeg zijn we op het vliegveld van He Hoe, op ong. 40 minuten rijden van ons hotel. We kunnen meteen inchecken bij een balie die nog onderhand stamt uit de tijd van de Britten.  De vluchtnummers hangen op een A4-tje boven de balie, er blijken heel veel vluchten te gaan vanochtend. Allemaal uitgevoerd door propellervliegtuigjes, het is of we een grote stap terug in de tijd hebben gedaan.
Uiteraard is er ook maar 1 gate en er wordt gewoon een papiertje gewisseld ten teken dat de volgende vlucht mag boarden. Wanneer nog niet alle passagiers aan boord zijn lopen ze met een bord op een stok door de paar rijen stoelen heen en vragen je dan persoonlijk of je soms mee moet op die vlucht. Het is kostelijk om te zien, dat dit nog bestaat!  Aan boord valt het gelukkig allemaal mee en onze vlucht naar Yangon verloopt zeer comfortabel. 
Er staat weer een chauffeur te wachten, hij zal ons naar ons hotel in de stad brengen maar eerst brengen we een bezoek aan het grote ereveld van Taukkyan, een van de bekendste en meest bezochte oorlogsbegraafplaatsen van Azië. Er liggen meer dan 6000 militairen uit de Britse Gemenebest begraven die in Birma omgekomen zijn tijdens de 2e Wereldoorlog  
Verder staan er een aantal rijen met zuilen waar de 27.000 namen van gesneuvelden staan die geen graf hebben gekregen. ’Their name liveth for evermore’, ook in Frankrijk vind je deze tekst bij de Britse begraafplaatsen, het is indrukwekkend deze woorden zo ver van huis te zien! 
( voor meer geschiedenis zie : https://frontiermyanmar.net/en/myanmar-101-burma-in-world-war-ii).

De middag slenteren we door het oude ‘Downtown’, de oude Brits-koloniale en levendigste wijk van deze miljoenenstad (6,5 miljoen inwoners!). Het is een typische multi-culti buurt waar Indiërs, Birmanen en moslims naast elkaar wonen. In en rond de overdekte Bogyoki Aung San markt komt dit alles bij elkaar, met meer dan 2000 kraampjes worden er stoffen verkocht, sieraden, goud, zilver en lakwerk-spulletjes. Maar ook antiquiteiten en oude munten of postzegels kan je er vinden. En natuurlijk wordt er overal gegeten, op lage krukjes werken ze bergen noedels en rijst naar binnen. 
Een kleurrijk geheel en altijd leuk om te zien; ook al lijken deze markten op elkaar, elk land heeft toch weer zijn eigen specialiteiten. 
Na het natuurschoon van de afgelopen dagen is het weer even wennen in zo’n grote en vooral vieze stad die wij een mengeling vinden van Mumbai en Bangkok. Gelukkig zijn er ook nog mooie monumenten te zien, morgen zullen we de belangrijkste Pagode van het land gaan bezoeken!

Dag 12  Vrijdag 10 januari 2020

De Shwedagon Pagode (officiële naam : Shwedagon Zedi Daw The)  ligt niet ver van ons hotel, het is ongeveer 10 minuten lopen langs een prachtig groen park vol fonteinen en vijvers. Wat een oase in zo’n grote vieze stad, geen wonder dat hier ook bijna alle ambassades gevestigd zijn, dit is duidelijk de betere buurt. We nemen de westelijke ingang omdat die het dichtst bij ligt voor ons en een bijkomend gemak is dat er hier roltrappen zijn om bovenop de steile (kunstmatige) heuvel te komen waar de Pagode op gebouwd is. Hadden we een paar dagen geleden in Bagan het gevoel volledig verzadigd te zijn qua tempels en Boeddhabeelden, dat wordt hier in deze pagode volledig weggevaagd.
Alle superlatieven zijn hier volledig terecht: de grootste, de mooiste, rijkste, meest elegante, sierlijke.......bedenk maar een woord en dan nog zal het geen recht doen aan de overweldigende schoonheid van deze Pagode. Het gaat ook hier weer niet alleen om 1 pagode maar een heel complex van tempels die rond de grote gouden Pagode liggen. Er staat vandaag wat wind dus de belletjes laten constant hun prachtig rinkelende geluid horen en telkens weer klinkt ook het diepere geluid van een gong die door bezoekers geslagen wordt. 5 x slaan en 3 x zeg je zachtjes in je zelf: sado, sado sado, oftewel: well done! 
De geschiedenis van de pagode gaat tot ruim 2500 jaar terug. Boven in de grote stoepa zouden 8 haren van Boeddha liggen en is mede daarom het belangrijkste heiligdom van het land, het behoort zelfs tot de meest belangrijke boeddhistische plekken ter wereld! Bijna 100  meter hoog en de top is geheel verguld, daarbij zijn er ook 7000 diamanten, robijnen en andere edelstenen in verwerkt. 
Bij binnenkomst overvalt de pracht en praal ons, het  overweldigt, ja, emotioneert zelfs! In plaats van elk beeld te bewonderen gaan we steeds op een ander plekje zitten waar we de pagode vanuit een andere hoek kunnen bewonderen. Het is niet heel erg druk, de meeste bezoekers zijn lokalen die voor hun komst naar de Pagode weer de mooiste longyi’s hebben aangetrokken, de haren mooi opgestoken en natuurlijk met verse bloemen in de hand. Overal zitten ook groepjes jongeren, er wordt heel wat afgelachen, gegiecheld en selfies gemaakt maar altijd weer gaat een van hun op de knieën om devoot te bidden. Pas na uren verlaten we de Pagode, het is inmiddels al lunchtijd geweest en in het park ligt een chinees restaurant wat wij voor deze laatste dag in gedachten hadden en waar we bijkomen van alle indrukken die we vanochtend hebben opgedaan.
Het kan nog net, er is nog 1 Boeddha die we ook moeten zien, de grote liggende of Reclining Buddha in de pagode met de onuitspreekbare naam: Chauk Htat Gyi Pagoda. We worden er naar toe gebracht door een bijzonder vriendelijke jonge taxichauffeur die bovendien opvallend goed Engels spreekt. Hij vertelt dat hij in de koele maanden in Yangon is en voor zijn oom een taxi rijdt. De andere maanden brengt hij door op een schip dat tussen Vlissingen en een Engelse haven op en neer pendelt. We komen er niet uit om welke haven het gaat, zó goed is zijn uitspraak nou ook weer niet. Hij vindt het in elk geval geweldig om Nederlanders in zijn taxi te hebben.
Het beeld is ruim 65 meter lang en bijna 16 m. hoog en dateert uit het begin van de 20e eeuw. Vergeleken met de Pagode van vanochtend dus nog nieuw. Het gezicht is erg expressief met mooi opgemaakte ogen en een lieve uitdrukking. 
Hier dringt opeens het besef binnen dat dit het laatste is wat we in Myanmar gaan zien, morgenochtend vroeg vertrekken we naar Noord-Thailand.  
Als we terugrijden naar het hotel rijdt onze aardige chauffeur nog eenmaal langs de Shwedagon. De zon gaat al onder en de pagode krijgt daardoor een prachtige gloed, het lijkt wel een sprookjestempel. Dit is het mooiste afscheid wat je kunt krijgen van dit bijzondere land dat ons de afgelopen 11 dagen zo hartelijk heeft verwelkomd. Birma, het land van de pagodes, het Gouden land, magische plek.....Hoeveel keren hebben wij niet ‘mingalaba’ gezegd, goedendag hoe gaat het, waardoor we altijd op een glimlach konden rekenen?  Wij zeggen nu: dank je wel, tsjee-szoeoe tin-ba-de!